Terminologia archeologiczna |
| |
|
| W Tutaj jest 52 pozycji w s硂wniku.
Stron: 1 2 3 |
| WEJHEROWSKO-KROTOSZY艃SKA KULTURA | WEJHEROWSKO-KROTOSZY艃SKA KULTURA, wschodniopomorska kultura, pomorska kultura, grob贸w skrzynkowych kultura, urn twarzowych kultura, grob贸w kloszowych kultura, archeol. kultura wczesnej epoki 偶elaza, ukszta艂towana po 550 p.n.e., na pod艂o偶u grupy kaszubskiej i fazy wielowiejskiej kultury 艂u偶yckiej; pocz膮tkowo rozwija艂a si臋 na obszarze mi臋dzy Pars臋t膮 a delt膮 Wis艂y; po 500 p.n.e. nast膮pi艂a ekspansja ludno艣ciowa lub kulturowa, w kt贸rej wyniku kultura wejherowsko-krotoszy艅ska zaj臋艂a prawie ca艂膮 Polsk臋 oraz cz臋艣膰 Polesia i Wo艂ynia; zamieszkiwano osady otwarte; ludno艣膰 zajmowa艂a si臋 hodowl膮, upraw膮 ziemi, my艣listwem, rybo艂贸wstwem; rozwini臋ta by艂a metalurgia br膮zu; cia艂opalny obrz膮dek pogrzebowy; zmar艂ych sk艂adano do grobu najcz臋艣ciej w popielnicach, kt贸re wstawiano do rodzinnych grobowc贸w budowanych w postaci kamiennych skrzy艅; na Mazowszu wyst臋puj膮 groby jednopopielnicowe, nakryte du偶ym naczyniem odwr贸conym do g贸ry dnem, tzw. groby kloszowe; znane s膮 urny twarzowe oraz rzadko wyst臋puj膮ce urny domkowe (wp艂ywy etruskie?).
Komentarze: Nowa encyklopedia powszechna PWN © Wydawnictwo Naukowe PWN SA | | | | | Wielbarska kultura | WIELBARSKA KULTURA, dawniej gocko-gepidzka kultura, archeol. kultura okresu wp艂yw贸w rzym. i wczesnego okresu w臋dr贸wek lud贸w; nazwa od cmentarzyska w Malborku-Wielbarku (cz臋艣膰 m. Malbork, woj. pomor.); wykszta艂ci艂a si臋 na prze艂omie er na miejscowym pod艂o偶u kultury oksywskiej przy silnych oddzia艂ywaniach skand.; zmienny obszar wyst臋powania: we wczesnym okresie wp艂yw贸w rzym. (do schy艂ku II w. n.e.) — Pomorze Gda艅skie i 艢rodk. a偶 do pn. Wielkopolski i ziemi che艂mi艅skiej, w p贸藕nym okresie wp艂yw贸w rzym. — zanik osadnictwa na zach. od Wis艂y i rozprzestrzenienie si臋 na terenach zach. Mazowsza, Podlasia, Lubelszczyzny i Wo艂ynia, gdzie widoczne s膮 powi膮zania z kultur膮 czerniachowsk膮, w okresie w臋dr贸wek lud贸w — zanik kultury wielbarskiej, najp贸藕niej (V w.) na Pomorzu Gda艅skim; silnie zr贸偶nicowany obrz膮dek pogrzebowy: groby szkieletowe i cia艂opalne (z przewag膮 popielnicowych), p艂askie i kurhanowe, konstrukcje kam. o pochodzeniu skand. — kr臋gi, stele (Odry); 偶e艅ski charakter wyposa偶enia poch贸wk贸w — brak przedmiot贸w 偶el. (w tym broni), natomiast licznie wyst臋puj膮 ozdoby o nawi膮zaniach skand. i cz臋艣ci stroju (fibule, metal. cz臋艣ci pasa) cz臋stokro膰 wykonane z metali szlachetnych przez lokalnych jubiler贸w, ponadto liczne importy rzym. (kolie paciork贸w szklanych, naczynia br膮zowe i szklane), zw艂. na terenach Pomorza Gda艅skiego; osady otwarte, s艂abo rozpoznane; ukszta艂towanie si臋 kultura wielbarska i jej p贸藕niejsze przemieszczenia 艂膮czy si臋 ze znan膮 ze staro偶. 藕r贸de艂 pisanych migracj膮 Got贸w i Gepid贸w z teren贸w Skandynawii nad M. Czarne i w rejon 艣rodk. Dunaju.
Komentarze: Nowa encyklopedia powszechna PWN © Wydawnictwo Naukowe PWN SA | | | | | Wizygoci | WIZYGOCI, lud germ., zach. od艂am Got贸w, do IV w. osiad艂y nad M. Czarnym; w IV w. przyj臋li arianizm; pod naciskiem Hun贸w wtargn臋li 375 na teren cesarstwa rzym., 378 pobili wojska rzym. pod Adrianopolem; po z艂upieniu Grecji zdobyli 410 Rzym (Alaryk I); pod wodz膮 Ataulfa i Wallii podbili pd. Gali臋 i utworzyli wok贸艂 m. Tuluzy w艂asne pa艅stwo, zw. toloza艅skim (415); nast臋pnie rozpocz臋li podb贸j Hiszpanii, gdzie, za panowania kr贸la Euryka, zlikwidowali resztki w艂adzy rzym. (469–473); po wyparciu na pocz. VI w. z Galii przez Frank贸w trzonem pa艅stwa Wizygot贸w sta艂a si臋 Hiszpania. Na czele pa艅stwa Wizygot贸w sta艂 kr贸l o w艂adzy ograniczonej przez mo偶now艂adztwo; podstaw臋 gospodarki stanowi艂y: rolnictwo, handel, rzemios艂o, g艂. w r臋kach obcych; kultur臋 wizygockiej Hiszpanii rozwijaj膮c膮 si臋 pod wp艂ywem Bizancjum wzbogacili Wizygoci nowymi elementami; po przyj臋ciu katolicyzmu (587) zostali wch艂oni臋ci przez przewa偶aj膮c膮 ludno艣膰 rom.; w VII w. kodyfikacja prawa; cz臋ste walki o tron i wa艣nie rel. os艂abi艂y pa艅stwo Wizygot贸w; 711–718 podbili je i zniszczyli Arabowie.
Komentarze: Nowa encyklopedia powszechna PWN © Wydawnictwo Naukowe PWN SA | | | |
|
S艂owniczek 
