Jestes tutaj:   Strona g艂贸wna arrow Publikacje arrow Sztuka chi艅skiej porcelany
Kacik Szajmona
Nowo艣ci wydawnicze
Dotacja Pradzieje.pl

Je艣li podobaj膮 Ci si臋 PRADZIEJE.PL i doceniasz to co robimy, wesprzyj nas. Utrzymanie serwera kosztuje dzi艣 naprawd臋 wiele. Liczy si臋 dla nas ka偶da z艂ot贸wka.

Dofinansowanie
Jednorazowo Miesi阠znie

Waluta

Kwota

Waluta

Kwota






Przypomnij mi has艂o
Nie masz konta? Za艂贸偶 sobie
Sztuka chi艅skiej porcelany Drukuj E-mail
-Butelka-z-przykrywk膮,-z-motywem-smoka-i-ornamentem-ro艣linnym-Technika:-podszkliwne-malarstwo-kobaltem-i-czerwieni膮,-czas-powstania:-1279---1368-(Dynastia-Yuan)-w艂asno艣膰:-kolekcja-prywatna
Porcelana od wiek贸w posiada艂a w Chinach wyj膮tkowe znaczenie po艣r贸d wszystkich artystycznych wyrob贸w. Produkowana na potrzeby dworu cesarskiego, do u偶ytku codziennego, cel贸w ceremonialnych i kultowych od zawsze stanowi艂a wyznacznik pozycji spo艂ecznej i zamo偶no艣ci. Najwspanialsze dzie艂a, wychodz膮ce spod r臋ki wybitnych tw贸rc贸w pracuj膮cych w cesarskich fabrykach, stanowi膮 dorobek kultury materialnej nie tylko Chin, ale ca艂ej ludzko艣ci. W niepami臋tnych czasach – jak m贸wi legenda – kiedy cz艂owiek posiad艂 ju偶 umiej臋tno艣膰 plecenia wiklinowych koszyk贸w, lecz nie zna艂 jeszcze garncarskiego ko艂a ani niezwyk艂ych w艂a艣ciwo艣ci gliny, jeden z wyplataczy postanowi艂 przekona膰 si臋, co b臋dzie, gdy wiklinow膮 konstrukcj臋 obklejon膮 glinian膮 papk膮 podda si臋 obr贸bce ognia. Wynik eksperymentu by艂 dla cz艂owieka wielkim zaskoczeniem – ko艣膰, czyli wiklinowy szkielet, spali艂 si臋, a z mi臋kkiej masy powsta艂a twarda skorupa. Glina – przeobra偶ona ska艂a, za spraw膮 ognia zn贸w sta艂a si臋 czym艣 trwa艂ym – kamieniem. Taki by艂 pocz膮tek rozwoju sztuki porcelany, kt贸rej tw贸rcy, po wynalezieniu ko艂a garncarskiego, odeszli od pocz膮tkowo stosowanych metod obklejania, ca艂kowicie zmienili technik臋 i zacz臋li formowa膰 nowe –niezale偶ne ju偶 od szkieletu – przepi臋kne kszta艂ty. Rewolucyjny wynalazek umo偶liwi艂 artystom wytwarzanie niebywa艂ej ilo艣ci porcelanowych byt贸w, o przer贸偶nych wielko艣ciach, kszta艂tach, kolorach i doskona艂ej jako艣ci.
Przemys艂 porcelanowy, odgrywaj膮cy w Chinach bardzo istotn膮 rol臋, dostarcza艂 gospodarstwom domowym naczy艅, 艣wi膮tyniom wyrob贸w kultowych, a dworom w艂adc贸w wszystkiego, czego sobie za偶yczyli, a co mo偶liwe by艂o do wykonania z tak szlachetnej materii. Powsta艂y wielkie o艣rodki skupiaj膮ce dziesi膮tki, a nawet setki manufaktur, kt贸rych jedynym przeznaczeniem by艂o zapewnienie nieprzerwanych dostaw dzie艂 porcelanowych dla ca艂ego kraju. Jednymi z najs艂awniejszych centr贸w produkcji by艂y: Hutianyao, Longquanyao, Dingyao, Yaozhuyao, Ruyao, Guanyao i Jingdezhen.
Naczynie-na-wod臋-z-motywem-fal-morskich-i-ryb-Technika-podszkliwne-malarstwo-kobaltem-i-czerwieni膮,-czas-powstania-1644-1911<br>Dynastia-(Qing)

Ostatni z wymienionych, Jingdezhen, osi膮gn膮艂 za panowania Dynastii Yuan tak du偶e znaczenie, 偶e uzyska艂 tytu艂 Chi艅skiej Stolicy Porcelany, a przedmioty pochodz膮ce z jego piec贸w uznane zosta艂y za wz贸r doskona艂o艣ci techniki i pi臋kna.
W艂a艣nie z Chi艅skiej Stolicy Porcelany pochodzi wi臋kszo艣膰 dzie艂 prezentowanych na wystawie zorganizowanej przez Polsko-Chi艅sk膮 Fundacj臋 Promocji Kultury i Sztuki Dong Feng. Kilkadziesi膮t pi臋knych i oryginalnych obiekt贸w reprezentuje najbardziej charakterystyczne zjawiska, rodzaje i kierunki rozwoju tej sztuki. Om贸wienie wszystkich problem贸w i zagadnie艅 tak szczeg贸lnego zjawiska, potocznie zwanego porcelan膮 chi艅sk膮, wymaga艂oby czasu adekwatnego do skali zjawiska, co wydaje si臋 nierealne, mo偶na jedynie przybli偶y膰 najbardziej znacz膮ce osi膮gni臋cia z nim zwi膮zane.
Wystawa Historia porcelany chi艅skiej od X wieku do czas贸w wsp贸艂czesnych obrazuje etapy rozwoju technik zdobienia, zmian i udoskonale艅 wprowadzonych w r贸偶nych okresach, za czas贸w panowania kolejnych dynastii:
  •  pocz膮wszy od X wieku, tzw. okresu Pi臋ciu Dynastii (907-960), w kt贸rym po艣r贸d wyrob贸w porcelanowych najbardziej charakterystyczne by艂y seladony o g艂adkich i cienkich 艣ciankach, regularnych kszta艂tach i wyj膮tkowo delikatnych brzegach;
  • poprzez czasy panowania Dynastii Song (960-1279), kiedy najwy偶szy poziom uzyska艂a porcelana Qingbai i poszerzy艂a si臋 gama kolor贸w – o zielony i pierwsze odcienie czerwieni;
  • Dynasti臋 Yuan (1279-1368), za czas贸w kt贸rej wielkim osi膮gni臋ciem – cz臋sto okre艣lanym mianem „kamienia milowego” w historii zjawiska – sta艂o si臋 zastosowanie w produkcji prawie czystego kaolinu, co umo偶liwi艂o dalszy wspania艂y rozw贸j technik wytwarzania i dekoracji szlachetnego materia艂u;
  •  okres panowania Dynastii Ming (1368-1644), kt贸ra doprowadzi艂a niemal do perfekcji produkcj臋 porcelany Qinghua i rozwin臋艂a techniki malarstwa naszkliwnego;
  • po „Z艂oty Wiek” porcelany za rz膮d贸w Dynastii Qing (1644-1911), gdy nowe techniki malarstwa naszkliwnego (na przyk艂ad fencai) w po艂膮czeniu z inwencj膮 rzemie艣lnik贸w zaowocowa艂y powstaniem dzie艂 o niespotykanych wcze艣niej kszta艂tach i kolorystyce.
Pokazywane przy tej okazji na wystawie kr贸tkie filmy – prezentuj膮ce tradycyjne techniki i etapy wytwarzania porcelany – pozwalaj膮 nam zda膰 sobie spraw臋, jak skomplikowany i wymagaj膮cy jest to proces. Ogl膮daj膮c ko艅cowy efekt pracy artyst贸w i rzemie艣lnik贸w, tym wi臋kszy budz膮 nasz podziw i uznanie.
W pierwszej kolejno艣ci glinka porcelanowa wydobywana jest na powierzchni臋 i przygotowywana – przez d艂ugotrwa艂e ugniatanie, a偶 do uzyskania jednolitej mi臋kkiej masy – do dalszej obr贸bki. Tak przygotowan膮 glink臋 kszta艂tuje si臋 w kul臋, kt贸r膮 umieszcza si臋 na kole garncarskim (cz臋sto no偶nie nap臋dzanym). W czasie wirowania ko艂a d艂o艅mi i palcami kszta艂towana jest zamierzona forma – wazon, misa, czarka. Po uzyskaniu zamierzonego kszta艂tu wyr贸b jest nieco podsuszany, a nast臋pnie ponownie na kole garncarskim obtaczany metalowymi, no偶opodobnymi narz臋dziami, aby usun膮膰 nadmiar glinki i uzyska膰 w艂a艣ciw膮, jednolit膮 grubo艣膰 艣cian oraz idealny kszta艂t.
W dalszych etapach produkcji surowy przedmiot by艂 ozdabiany. Istniej膮 trzy podstawowe techniki zdobienia porcelany. Zdobienia reliefowe, do kt贸rych zalicza si臋: drapanie, relief na p贸艂 no偶a, druk piecz臋ciowy, relief wypuk艂y i technik臋 estampa偶u. Techniki malowania porcelany, takie jak: podszkliwne malarstwo kobaltowe (Qinghua – najbardziej rozpowszechniony spos贸b zdobienia), czerwie艅 podszkliwna (technika malowania jest identyczna z Qinghua, ale jako pigment wykorzystywany jest tlenek miedzi w miejsce tlenku kobaltu) i ca艂a gama malarstwa naszkliwnego: emalie pi臋ciu kolor贸w, fencai, doucai i tak zwane malarstwo zachodnie. Ostatni膮 technik膮 zdobienia jest pokrywanie porcelany kolorowymi szkliwami. Najbardziej cenione s膮 szkliwa w kolorach czerwieni, np. bycza krew, czerwie艅 szlachetnego kamienia itp. Bardzo cz臋sto do nazwania wielu odmian czerwieni u偶ywa si臋 okre艣lenia czerwie艅 Jun. Nazwa pochodzi od miejscowo艣ci Jun, w kt贸rej za rz膮d贸w Dynastii Song po raz pierwszy w historii ceramiki uda艂o si臋 uzyska膰 r贸偶ne czerwienie na bazie tlenku miedzi, w atmosferze redukcyjnej pieca. Inne typy szkliw to: szkliwa ciekn膮ce, krystaliczne, dwuwarstwowe i szereg innych odmian o przer贸偶nej kolorystyce.
Czajnik-z-motywem-kwiat贸w-i-ptak贸w-Technika:-emalie-i-farby-naszkliwne-z-&#8222;rodziny-r贸偶u&#8221;--czas-powstania:-1723-1735-cesarz-Yinzhen-(Dynastia-Qing,-era-Yongzheng)-w艂asno艣膰:-kolekcja-prywatna

Od momentu, kiedy porcelana znalaz艂a si臋 w powszechnym u偶yciu, zmieni艂a Chiny i Chi艅czyk贸w. Ze wzgl臋du na swoj膮 warto艣膰 stanowi艂a swego rodzaju dworsk膮 walut臋 s艂u偶膮c膮 do kupowania stanowisk w administracji pa艅stwowej. By艂a tak偶e oryginalnym i cenionym instrumentem muzycznym. Podania m贸wi膮, 偶e chi艅ski muzyk – zachwycony pi臋knem wyrob贸w porcelanowych – odkry艂 ich warto艣ci muzyczne, gdy tr膮ci艂 bambusow膮 pa艂eczk膮 jeden z nich, a ten odpowiedzia艂 wspania艂ym i czystym brzmieniem (tylko porcelana najwy偶szej jako艣ci wydaje czysty i dono艣ny d藕wi臋k). Czarki porcelanowe sta艂y si臋 nawet przedmiotem typowo chi艅skiej formy hazardu – gry o bardzo ciekawych regu艂ach. Ka偶dy z graczy nape艂nia艂 swoje porcelanowe naczynie herbat膮, nast臋pnie czeka艂 i sprawdza艂, co jaki艣 czas, czy nap贸j ju偶 wyparowa艂. Wygrywa艂 ten, kt贸rego czarka wysch艂a ostatnia (porcelana o cie艅szych 艣ciankach – tak ceniona – kr贸cej trzyma艂a ciep艂o, przez co jej zawarto艣膰 parowa艂a wolniej; z kolei czystsza biel porcelany – tak po偶膮dana – odbija艂a 艣wiat艂o s艂oneczne lepiej i zapobiega艂a rozgrzewaniu si臋 naczynia).
Nie bez przyczyny, gdy s艂yszymy s艂owo „porcelana”, automatycznie my艣limy – chi艅ska. W j臋zyku angielskim jest to jeszcze wyra藕niejsze, gdy偶 synonimem porcelany jest s艂owo china. Historia wielkiego mocarstwa nierozerwalnie zwi膮zana jest ze sztuk膮 porcelany. Z pewno艣ci膮 wyroby chi艅skich ceramik贸w i jej dekorator贸w – malarzy przepe艂nione s膮 czym艣, co mo偶emy nazwa膰 „chi艅skim duchem”. Sami arty艣ci, opisuj膮c proces tworzenia, m贸wi膮, 偶e w ka偶dym za艂amaniu formy, ka偶dej namalowanej kresce zamkni臋ta jest energia – energia tw贸rcy, energia ruchu narz臋dzia, a tak偶e energia otaczaj膮cego 艣wiata. Wystarczy tylko zbli偶y膰 si臋 do naczynia, popatrze膰 na nie przez chwil臋, poby膰 z nim, 偶eby j膮 odczu膰. Wystawa Historia porcelany chi艅skiej od X wieku do czas贸w wsp贸艂czesnych jest t膮 energi膮 przepe艂niona.

Maciej Angerman


 
Aktualny PageRank strony pradzieje.pl dostarcza: Google-Pagerank.pl - Pozycjonowanie + SEO