Trzy muszle z otworami wywierconymi w ich centralnej cz臋艣ci, wydobyte na stanowiskach archeologicznych w Izraelu i Algierii, nale偶膮 do najstarszych znanych przyk艂ad贸w ludzkich ozd贸b. "Potwierdzaj膮 one tez臋, 偶e Homo sapiens, wbrew temu co dot膮d s膮dzono, rozwin膮艂 si臋 intelektualnie jeszcze przed swoim przybyciem do Europy, czyli oko艂o 90-100 tys. lat temu” – komentuje prof. Micha艂 Kobusiewicz z Instytutu Archeologii i Etnologii PAN w Poznaniu.
Dwa lata temu odkry艂 on w Tanzanii r贸wnie偶 jedne z najstarszych ozd贸b na 艣wiecie.
Wyniki nowych bada艅 - opublikowane w ostatnim numerze czasopisma "Science" - sugeruj膮, 偶e odnalezione muszle s膮 paciorkami, maj膮cymi 100 tys. lat, co mo偶e oznacza膰, 偶e wsp贸艂czesne zachowania cz艂owieka pojawia艂y si臋 stopniowo, a nie gwa艂townie wybuch艂y znacznie p贸藕niej w Europie.
Do niedawna przyjmowano tez臋, 偶e pierwsze oznaki kultury ludzkiej pojawi艂y si臋 40 tys. lat temu, kiedy do Europy przybyli nasi praprzodkowie anatomicznie ukszta艂towani jak wsp贸艂czesny cz艂owiek. W poprzednich badaniach, opublikowanych w "Science" (16 kwietnia 2004), naukowcy opisali odkrycie przedziurawionych muszli w jaskini Blombos w Afryce Po艂udniowej sprzed 75 tys. lat.
W najnowszych badaniach, przeprowadzonych przez Mariana Vanhaerena z zespo艂em, przeszukano muzealne kolekcje muszli i odnaleziono okazy w kszta艂cie paciork贸w, pochodz膮ce ze stanowiska Skhul w Izraelu i Oued Djebbana w Algierii. Muszle te nale偶膮 do tego samego rodzaju - Nassarius - co muszle z Blombos. Spos贸b wykonania otwor贸w w muszlach tak偶e jest podobny.
Datowanie dw贸ch muszli z Izraela wskaza艂o na wiek ponad 100 tys. lat. Opieraj膮c si臋 na charakterystyce zastosowanych narz臋dzi, autorzy opracowania ocenili wiek muszli z Algierii na ok. 90 tys. lat.
Wed艂ug prof. Kobusiewicza znaleziska w Izraelu i Algierii 艣wiadcz膮 o wcze艣niejszym – ni偶 przypuszczali badacze - rozwoju intelektualnym homo sapiens.
”Jednym z kryteri贸w nowoczesno艣ci cz艂owieka jest istnienie samo艣wiadomo艣ci, czyli poczucia, 偶e jest si臋 kim艣 innym ni偶 w艂asna grupa. Potrzeba upi臋kszania si臋, projektowanie i wykonywanie ozd贸b, w tym paciork贸w, to dow贸d ch臋ci odr贸偶nienia si臋 od innych, a wi臋c w艂a艣nie poczucia rozwini臋tej samo艣wiadomo艣ci” – uwa偶a prof. Kobusiewicz. Odnalezienie tak dawnych ozd贸b – wcze艣niej w po艂udniowej Afryce, a teraz tak偶e na Bliskim Wschodzie - przemawia wi臋c za tym, 偶e ju偶 oko艂o 90-100 tys. lat temu Homo sapiens rozwin膮艂 samo艣wiadomo艣膰. Do Europy cz艂owiek mia艂 dotrze膰 z Afryki dopiero oko艂o 40 tys. lat temu.
Muszle z Izraela i Algierii s膮 o kilkadziesi膮t tysi臋cy lat wcze艣niejsze od uznawanych dot膮d za najdawniejsze muszelek z jaskini Blombos w Afryce Po艂udniowej i paciork贸w ze skorup strusich z Tanzanii.
Te ostatnie – datowane na 60-80 tys. lat - odnalaz艂a dwa lata temu w Tanzanii ameryka艅ska ekipa z udzia艂em profesora Kobusiewicza. Uczestniczy艂 on w ekspedycji, zorganizowanej przez Serengeti Genesis Fundation z USA i Uniwersytet w Dar es Salam w Tanzanii, kierowanej przez prof. Johna Bowera. Jako jedyna uzyska艂a ona zgod臋 w艂adz tanza艅skich na prowadzenie prac wykopaliskowych na terenie Parku Narodowego Serengeti w Tanzanii.
PAP - Nauka w Polsce, Szymon 艁ucyk, Judyta Kurczy艅ska krx
{mos_sb_discuss:7} |