Bóg Aleksander Wielki

Bóg Aleksander Wielki

Dodano:   /  Zmieniono: 
Grobu Aleksandra poszukuje się dzisiaj niczym świętego Graala Zamiast na fantastyczne Śródziemie czy mityczną Troję reżyser Oliver Stone postawił na fakty. Jego trzygodzinna epicka superprodukcja "Aleksander" opowiada o najsłynniejszym wodzu starożytności - Aleksandrze Wielkim. Grecki król, który przez kilkanaście lat swego panowania podbił większość znanego wówczas świata, to postać na miarę wyobraźni ekscentrycznego reżysera. Nad prawdziwością realiów widowiska czuwał historyk z Oksfordu Robert Lane Fox, który towarzyszył ekipie również na planie. Jeszcze przed rozpoczęciem zdjęć uniwersytet w Oksfordzie przeżył najazd filmowych specjalistów od kostiumów, charakteryzacji i scenografii, którzy zarzucili archeologów i historyków tysiącami pytań. Dotyczyły one takich szczegółów, jak sposób składania zwierząt w ofierze czy wygląd mebli z tamtych czasów. Koniec filmu i koniec życia Aleksandra Wielkiego nie oznaczają końca opowieści o nim. Archeolodzy nadal nie wiedzą, gdzie spoczywa największy wódz starożytności. W Egipcie? W Macedonii? W Wenecji? Na Dalekim Wschodzie? Czy został pochowany w przepychu, czy skromnie? W XX wieku 150 archeologicznych ekspedycji poszukiwało grobu Aleksandra Wielkiego. Od 1805 r. siedem razy ogłoszono jego odkrycie. Prawda jest taka, że do dziś go nie odnaleziono.
Malaria kontra pijaństwo
Kiedy Aleksander umierał w Babilonie, brakowało mu jednego miesiąca do ukończenia 33 lat. Był najpotężniejszym władcą świata. Kontrolowane przez niego królestwo rozciągało się od Bałkanów po Himalaje i od Egiptu po Morze Kaspijskie. Nikomu później nie udało się powtórzyć tego, czego dokonał jeden macedoński król z garstką towarzyszy i niewielką, perfekcyjnie wyćwiczoną armią.
Wieczorem 30 maja lub 1 czerwca 323 r. p.n.e. Aleksander brał udział w uczcie. Po wychyleniu kielicha wina złapał go nagły atak bólu. Przez następne dni król czuł się źle, ale nadal zajmował się sprawami państwa, a nawet udał się na wycieczkę nad brzeg Eufratu. Gorączka jednak się nasilała, a po kilku dniach Aleksander nie mógł już wstać z łóżka i majaczył. Zmarł wieczorem 10 lub 11 czerwca 323 r. p.n.e. Naukowcy do dziś nie mogą się zgodzić, co zabiło króla. Na liście najczęściej wymienianych chorób znajduje się malaria, której nagły atak mógł powalić Aleksandra osłabionego trudami wieloletnich wypraw wojennych i licznymi ranami. Wysoko na liście podejrzanych znajdują się też zapalenie trzustki lub atak wątroby wywołane nadużywaniem alkoholu. Macedońskim zwyczajem Aleksander uczestniczył w ucztach od wczesnej młodości, a jego rodacy pili tęgo. Być może osłabiony organizm nie wytrzymał kolejnego kielicha wina.
A może Aleksandra otruto? Kto miałby motyw do morderstwa? Graham Philips, autor powieści "Aleksander Wielki. Morderstwo w Babilonie", podejrzewa pierwszą żonę Aleksandra - Roksanę. Twierdzi, że z zemsty za uczucie, jakim król darzył swego przyjaciela Hefajstiona, mogła mu podać strychninę uzyskaną z rośliny Strychnos nux vomica, którą łatwo znaleźć w Indiach. Robert Lane Fox twierdzi, że należy wykluczyć morderstwo, ponieważ w czasach Aleksandra prawdopodobnie nie znano powoli działających trucizn, a król umierał ponad 10 dni.
Zagadkę śmierci Aleksandra Wielkiego udałoby się rozwiązać, gdyby odnaleziony został jego grobowiec.

Wojna o zwłoki
Śmierć Aleksandra oznaczała koniec imperium i początek wieloletnich walk między macedońskimi wodzami. W chwili śmierci Aleksander nie miał następcy: jego żony - Baktryjka Roksana i Persjanka Statejra - były dopiero w ciąży. Jako tymczasowego regenta Aleksander wyznaczył generała Perdikkasa. Osłabiony chorobą nie mógł jednak mówić. Zapytany, komu przekazuje władzę, zdołał wykrztusić z siebie dwa niewyraźne słowa. Do dziś nie wiadomo, czy powiedział "Hoti to kratisto", co należy tłumaczyć "najmężniejszemu" lub "najsilniejszemu", czy też miał na myśli jednego ze swoich wodzów - Kraterosa (w filmie Stone'a ani angielski oryginał, ani polskie tłumaczenie nie oddają greckiej gry słów).
Ciała Aleksandra nie spalono, jak to nakazywał macedoński zwyczaj. Zabalsamowane zwłoki króla były bezcennym symbolem władzy, który chcieli wykorzystać wszyscy wodzowie walczący o schedę po nim. W filmie Stone'a stary już Ptolemeusz (grany przez Anthony'ego Hopkinsa) wspomina, że zawiózł ciało Aleksandra do nowej stolicy � Aleksandrii - w Delcie Nilu. Jednak droga do Egiptu nie była prosta. Jeden z macedońskich wróżbitów przepowiedział dobrobyt krajowi, w którym spoczną zwłoki króla. Regent Macedonii Perdikkas, chcąc zapewnić dobrobyt swojej ojczyźnie (a sobie stabilną polityczną pozycję), nakazał przewieźć tam ciało i pochować je w Ajgaj, w towarzystwie królewskich przodków Aleksandra. Kondukt pogrzebowy wyruszył z Babilonu, a karawan z ciałem Aleksandra ciągnęły 64 muły, zaś towarzysząca mu kompania honorowa składała się z wysokich rangą oficerów. W Aleksandrii nad Issosem (dzisiejszym Iskenderun w Turcji) na spotkanie konduktu wyjechał Ptolemeusz z wojskiem. Udaremnił on zamiary Perdikkasa i uprowadził zwłoki do Egiptu. Perdikkas chciał odbić ciało Aleksandra, ale został zakłuty mieczem przez jednego z oficerów, przekupionych przez Ptolemeusza.

Nos Aleksandra
Większość starożytnych autorów zgadza się, że ciało króla spoczęło w Aleksandrii. Wokół jego grobu wyrosła później dzielnica zwana Sema lub Soma (od greckiego "soma" - ciało), gdzie czczono Aleksandra jako bóstwo. Grób Aleksandra odwiedzali w starożytności władcy, szlachetnie urodzeni i zwykli pielgrzymi. Podobno ciało króla początkowo spoczywało w złotym sarkofagu - do czasu, aż Ptolemeusz IX stopił w I w p.n.e. złoto, by pokryć braki w skarbcu, i złożył zwłoki w szklanej trumnie. W 45 r. p.n.e. Juliusz Cezar oddał honory człowiekowi, którego uważał za największego wodza wszech czasów. Kiedy Oktawian August pokonał pod Akcjum (w 31 r. p.n.e.) Marka Antoniusza, również odbył pielgrzymkę do grobu Aleksandra. Starożytna anegdota głosi, że kiedy pochylał się, aby ucałować zabalsamowane zwłoki, potknął się i utrącił nos Aleksandrowi.
Cesarz Kaligula co prawda nie odwiedził grobu, ale na jego polecenie oficerowie przywieźli do Rzymu napierśnik ze zbroi Aleksandra, w którym cesarz paradował od święta. Ostatecznie w III wieku n.e. cesarz Septymiusz Sewer, obawiając się uszkodzenia ciała, zamknął grób dla zwiedzających. Ostatni, który złożył Aleksandrowi hołd, był podobno cesarz Karakalla, który wierzył, że jest wcieleniem macedońskiego króla.
Legenda i kult Aleksandra przetrwały w stolicy Egiptu do rządów cesarza Teodozjusza w IV wieku n.e., kiedy chrześcijaństwo ogłoszono religią państwową i rozpoczęło się systematyczne niszczenie pogańskich kultów. Nie jest wykluczone, że grób i ciało Aleksandra zniszczono pod koniec IV wieku. Na miejscu grobu wzniesiono kościół poświęcony świętemu Atanazjuszowi. W 640 r., po zdobyciu Aleksandrii przez Arabów, zamieniono go na meczet.

Tajny grób
Obecnie pod meczetem proroka Daniela w Aleksandrii rozciągają się tunele katakumb. W 1850 r. przebadał je pracownik rosyjskiego konsulatu w Aleksandrii Ambrose Schilizzil. Utrzymywał on, że odnalazł szczątki ciała ozdobione królewskim diademem, złożone na stosach papirusów. Ale nikt poza nim nie widział odkrycia.
Do poszukiwań grobu Aleksandra przymierzał się również odkrywca Troi Heinrich Schliemann. Mimo zgody egipskiego rządu nie zdołał on uzyskać pozwolenia władz religijnych na wykopaliska w obrębie meczetu.
W 1960 r. polska misja archeologiczna w Aleksandrii, kierowana przez prof. Kazimierza Michałowskiego, prowadziła wykopaliska tuż obok meczetu, lecz nie znaleziono śladów grobu.
Jeżeli zwłoki Aleksandra rzeczywiście spoczęły nad Nilem, stało się to wbrew jego woli. Król chciał być pochowany w oazie Siwa na pustyni, na zachód od Egiptu. Słynna w starożytności wyrocznia Zeusa-Ammona w oazie Siwa ogłosiła Aleksandra bogiem, kiedy przybył tam z wizytą w 331 r. p.n.e.

Aleksander w Illinois
Poszukiwania grobu Aleksandra nie ograniczają się do terenów Egiptu. W czerwcu 2004 r. brytyjski historyk Andrew Chugg opublikował teorię, według której ciało Aleksandra znajduje się w... bazylice św. Marka w Wenecji. Chugg twierdzi, że wywieziono je z Aleksandrii podczas chrześcijańskich zamieszek w IV wieku n.e. Teza Chugga mogłaby łatwo zostać potwierdzona jedynie na podtsawie badań DNA zabalsamowanych zwłok z bazylik - uważanych za szczątki św. Marka. Od 1970 r. znane jest miejsce pochówku Filipa, ojca Aleksandra. Zwłoki odkryto w Verginie w północnej Grecji.
W wielu regionach centralnej Azji do dziś krążą legendy, że ciało Aleksandra spoczywa w mieście Margilon (w dzisiejszym Uzbekistanie). Mieszkańcy amerykańskiego stanu Illinois utrzymują, że Aleksander jest pochowany w jednej z tamtejszych głębokich jaskiń. Biorąc poprawkę na zamiłowanie Stone'a do spiskowych teorii dziejów i ekstrawaganckich tez, aż dziwne, że jego "Aleksander" nie kończy się złożeniem ciała króla właśnie w Illinois.


Aleksander Wielki nakładami
Aleksander Wielki jak żadna inna postać historyczna skupia na sobie uwagę historyków i pisarzy - poświęcone mu tytuły można już liczyć w setkach. Tylko w 2004 r. w Polsce wydano kilka pozycji, m.in.:
  • Grahama Philipsa: "Aleksander Wielki. Morderstwo w Babilonie", Wołoszański
  • Krzysztofa Nawotki: "Aleksander Wielki" (pierwsza polska biografia naukowa tej postaci), Uniwersytet Wrocławski
  • Stevena Pressfielda: "Aleksander Wielki", Rebis

Równolegle z premierą filmu ukazała się u nas nowa edycja kultowej już książki "Aleksander Wielki" Petera Greena (W.A.B.), znanego historyka i znawcy antyku (profesora University of Texas i University of Iowa). To jedna z najważniejszych, starannie udokumentowanych publikacji dotyczących greckiego wodza.
Więcej możesz przeczytać w 51/2004 wydaniu tygodnika Wprost.

Archiwalne wydania tygodnika Wprost dostępne są w specjalnej ofercie WPROST PREMIUM oraz we wszystkich e-kioskach i w aplikacjach mobilnych App StoreGoogle Play.

Spis treści tygodnika Wprost nr 51/2004 (1151)

  • Na stronie - Trzeciorzędne cechy płciowe19 gru 2004Marek Belka i duża część jego rządu to tak naprawdę feministki Prawda istnieje. Wymyśla się tylko kłamstwo" - mówił malarz Georges Braque. Tę myśl polecam nowej męczennicy za demokrację i wolność słowa Magdalenie Środzie, pełnomocnikowi rządu ds....3
  • Skaner19 gru 2004WPADKA GENERAŁA BEZPIEKI Gen. Mirosław Milewski, były minister spraw wewnętrznych, może być najwyższym rangą funkcjonariuszem PRL skazanym za zbrodnię komunistyczną. Milewskiemu grozi dziesięć lat więzienia. W moskiewskich archiwach odnaleziono...8
  • Dossier19 gru 2004Politycy powinni mieć pierwszeństwo w kolejce do prokuratora Radio Zet TOMASZ NAŁĘCZ wicemarszałek Sejmu RP Myślę, że posłanka Jakubowska któregoś dnia, kiedy się zderzy z twardą rzeczywistością, przeżyje wstrząs Program III Polskiego Radia...9
  • Sawka19 gru 200410
  • Kadry19 gru 200411
  • Playback19 gru 200413
  • M&M19 gru 2004NIE WYLECIELI W POWIETRZE Bajka - przegląd tygodnia: świadkowie załgani, bredzący ministrowie, posłanki z mężami, trutnie z UL-a, przestępczy kolesie czerwoni mieli lecieć na zsyłkę. Lotem Air Polonii13
  • Poczta19 gru 2004Tanieją rozmowy w Internecie W artykule "Tanieją rozmowy w Internecie" (nr 48) pojawiła się błędna wiadomość, jakoby Wirtualna Polska uruchomiła usługę VoIP o nazwie Nawijka już po tym,jak pojawiła się ona w portalu o2. W związku z...13
  • Nałęcz - Zły pomysł19 gru 2004SLD powinien jak najszybciej porzucić nieszczęsny pomysł z Konwentem Konstytucyjnym Posłowie SLD złożyli w Sejmie projekt uchwały, by powołać Konwent Konstytucyjny. Konwent miałby się zająć opracowaniem zmian w ustawie zasadniczej. W jego skład...14
  • Ryba po polsku - Polska na pryczy19 gru 2004Prokuratura i sądy mogą wkrótce wyaresztować najwybitniejszych działaczy lewicy wraz z rodzinami Studentom prawa, którzy dostali się na uczelnię z odwołania, bo mają odpowiednich rodziców, wykłada się, że dura lex, sed lex, że wszyscy są równi...15
  • Z życia koalicji19 gru 2004W związku z ostatnimi aresztowaniami oświadczamy, że nie nadążamy ze śledzeniem tego, który z polityków SLD aktualnie siedzi, który jest oskarżony, a który tylko podejrzany. Ponadto prokuratura zakazała nam (albo zaraz...16
  • Z życia opozycji19 gru 2004Były szef kancelarii Wałęsy, a obecnie adwokat Tomasz Kwiatkowski okazał się agentem esbecji - uznał Sąd Najwyższy. Tylko że my zupełnie nie rozumiemy, dlaczego tę informację podały wszystkie media. Prawdziwym niusem byłoby, gdyby jakiś...17
  • Fotoplastykon19 gru 200418
  • Małżeński kapitalizm polityczny19 gru 2004Tylko małżonkowie polityków i gangsterów potrafią się błyskawicznie bogacić To nie osoby z listy 100 najbogatszych Polaków "Wprost" ani nie najlepsi menedżerowie są najbardziej przedsiębiorczy w Polsce. Z oświadczeń majątkowych posłów oraz danych...20
  • Fabryka świętych19 gru 2004Dwustu Polaków czeka na wyniesienie na ołtarze Jan Paweł II jest hojniejszy w ogłaszaniu swych rodaków błogosławionymi i świętymi niż wszyscy jego poprzednicy razem wzięci. W ciągu 26 lat obecnego pontyfikatu więcej niż co dziesiąty nowy...28
  • Brygady Kisiela19 gru 2004Adam Krzanowski, Teresa Bogucka i Jerzy Hausner odebrali Nagrody Kisiela 2004 Trudno pojąć, czemu żołnierz idzie do ataku - ale idzie" - pisał Stefan Kisielewski, przestrzegając, że ten, kto się boi wojny, przedwcześnie dojrzał do nieszczęścia....32
  • Giełda19 gru 2004Hossa Świat Menedżerowie optymizmu 51 proc. szefów europejskich spółek prognozuje, że ich firmy odnotują w tym roku lepsze wyniki niż w poprzednim - wynika z ankiety UPS Europe. Rok temu optymistami było zaledwie 40 proc. badanych....38
  • Polisa Belki19 gru 2004Rząd oddaje PZU Firmie Eureko i politykom SLD Od czterech lat trwa walka między skarbem państwa a holenderską grupą finansową Eureko o kontrolę nad PZU, największym w Polsce towarzystwem ubezpieczeniowym (w 2003 r. miało 53,1 proc. rynku)....40
  • Tygrys Balcerowicza19 gru 2004Zdechłego mamuta udało się w 1989 r. ożywić rządowi Mazowieckiego Mniej więcej piętnaście i pół roku temu w amerykańskim tygodniku "Time" pojawił się żart rysunkowy. Przedstawiał on leżącego na śniegu zdechłego mamuta, którego próbowano ożywić za...44
  • Balcerowicz wprost - Zamiast wspomnień19 gru 2004Polski grunt wydał nie jeden, ale dwa socjalizmy: lewicowy i prawicowy Grudzień przed 15 laty był finałem prac, które miały przeobrazić zarówno naszą gospodarkę, jak i państwo. Przejście od planu do rynku i od socjalistycznego pseudopieniądza do...50
  • Ser za milion euro19 gru 2004Producenci parmezanu stali się najbogatszymi rolnikami Europy Znajduje się tam góra cała tartego parmezanu, na której stoją ludzie i niczym innym się nie zajmują, tylko wyrabianiem makaronu i nadziewanych pierogów" - tak w 1349 r. w "Dekameronie"...52
  • 2 x 2 = 4 - Smutasy czy optymiści?19 gru 2004Płacimy wysoką cenę za fałszywe pojmowanie gospodarki rynkowej Co rusz dowiadujemy się z jakiegoś ośrodka badania opinii, że większość Polaków negatywnie ocenia minione piętnastolecie, że sprawy idą w złym kierunku, że przeżywamy kryzys. Same...54
  • Supersam19 gru 2004Szczyt elegancji Istotą elegancji jest zharmonizowanie wszystkich elementów ubrania, także dodatków. Dotyczy to również... markowych wiecznych piór. Kupując pióro Montblanc, do kompletu możemy zamówić...56
  • Kompas sukcesu19 gru 2004Dobra pamięć do błędów i kiepska do sukcesów to gwarancja porażki! Gdy gra idzie o wysoką stawkę, prawdziwym geniuszem okazuje się ktoś taki jak Yogi Berra, słynny amerykański baseballista. Bijąc rekordy, nie myślał absolutnie o niczym innym...58
  • Homo internetus19 gru 2004Gdy kilka dni temu zbankrutowały linie Air Polonia, na internetowym forum rozgorzała dyskusja o przyczynach upadku Pod koniec października pod Lublinem w wypadku zginął Krzysztof, na internetowym forum znany jako Winer. Był jednym z...62
  • Elita z tombaku19 gru 2004Około 50 lat ma na Zachodzie przeciętny członek elity, w Polsce znacznie mniej Nie istnieje jedna klasa rządząca, lecz wiele elit cząstkowych, których dominacja jest ograniczona do poszczególnych dziedzin życia społecznego. W dodatku kontrolują...64
  • Druga płeć - Via Lactea19 gru 2004Od połowy lat siedemdziesiątych sprzedano na świecie prawie 30 milionów kobiet Redaktor naczelna jednego z miesięczników dla ludzi sukcesu wygłosiła niedawno, na całkowitym luzie, bez najmniejszego skrępowania i publicznie, pogląd, że "wszyscy...68
  • Sarkofag Hitlera19 gru 2004Ruiny bunkra kanclerza III Rzeszy nadal są ukryte pod ziemią Jedynie szef mechaników Johannes Hentschel pozostał 2 maja 1945 r. w bunkrze Adolfa Hitlera. Wszyscy inni uciekli. Bunkier bez strzału został "zdobyty" przez oddział kilkunastu...70
  • Know-how19 gru 2004USG nie szkodzi Kilkakrotne wykonywanie badań ultrasonograficznych w ciąży nie wpływa negatywnie na rozwój dziecka - taki wniosek płynie z prac australijskich naukowców. Wcześniej obawiano się, że zbyt częste przeprowadzanie tych...74
  • Jedzmy na zdrowie!19 gru 2004Fast food, chipsy i słodycze nie są przyczyną epidemii otyłości Morgan Spurlock, reżyser i bohater filmu "Super Size Me", po miesiącu opychania się w restauracjach McDonald`s przytył 11 kg, ma kłopoty z erekcją, nadciśnienie tętnicze, podwyższony...76
  • Gdzie się leczyć19 gru 2004Najlepsze szpitale (3): okulistyka, psychiatria, chirurgia Część 1 - kardiologia, kardiochirurgia, ortopedia Część 2 - neurochirurgia, otolaryngologia, ginekologia Czesław Miłosz zamiast się leczyć w Stanach Zjednoczonych, wolał się poddać w tym...86
  • Bez granic19 gru 2004Piękno pylonów Francja ma swoją ślicznotkę. 17 grudnia prezydent Jacques Chirac oficjalnie otworzy pod Millau w południowej Francji najwyżej położony wiszący most świata. Most znajdujący się na wysokości 270 m zaprojektował lord Norman...96
  • Nowy miecz samurajów19 gru 2004Japonia ogłosiła zamiar powrotu do klubu światowych mocarstw Gramy w ten sam baseball, jemy te same potrawy, słuchamy tej samej muzyki, ubieramy się według tej samej mody" - zachwycał się niedawno Howard Baker, amerykański ambasador w Tokio, z...98
  • Kwaśne pomarańcze19 gru 2004Rumuńscy postkomuniści triumfują w sfałszowanych wyborach Rumunia to nie Ukraina, to nie czas i miejsce na pomarańczową rewolucję. Mimo że wybory ewidentnie sfałszowano, protestów i masowych wieców nie będzie - mówią rumuńscy opozycjoniści. Tuż...102
  • Wirówka Kaddafiego19 gru 2004Libijski dykator kłamał, mówiąc, że rezygnuje z broni nuklearnej Rozpoczęliśmy dochodzenie w sprawie dwóch Szwajcarów, którzy nielegalnie handlowali technologiami nuklearnymi - poinformował niedawno Hansjuerg Mark Wiedmer, rzecznik prokuratury w...104
  • Nacjonalistyczny patriotyzm19 gru 2004Niemcy będą świętować Dzień Martyrologii Wypędzonych? Angela Merkel, przewodnicząca CDU, kandydatka na kanclerza Niemiec, opowiedziała się na zjeździe swojej partii za utworzeniem w Berlinie Centrum przeciw Wypędzeniom. Tak jawne poparcie dla...106
  • Hegemon z przymusu19 gru 2004Hegemon z przymusu Samotne imperium, najpotężniejsze w dziejach świata, które niczego bardziej nie chce jak ze swej roli abdykować. Taki portret współczesnej Ameryki - wynikający z lektury książki Tadeusza Kisielewskiego "Imperium Americanum?" -...107
  • Menu19 gru 2004WYDARZENIA Krótko po Wolsku Aleksandra Wielka Dyskusje na temat seksualnej orientacji Aleksandra Macedońskiego rozpętane przez film Olivera Stone'a upoważniają mnie do zgłoszenia w tej sprawie własnej tezy. Tak zwany Aleksander M. był...108
  • Bóg Aleksander Wielki19 gru 2004Grobu Aleksandra poszukuje się dzisiaj niczym świętego Graala Zamiast na fantastyczne Śródziemie czy mityczną Troję reżyser Oliver Stone postawił na fakty. Jego trzygodzinna epicka superprodukcja "Aleksander" opowiada o najsłynniejszym wodzu...112
  • Przeminęło z Aleksandrem19 gru 2004Przeminęło z Aleksandrem Rozmowa z OLIVEREM STONE'EM, reżyserem "Aleksandra"114
  • Imperium Binga19 gru 2004Obrazy Besnarda i Cotteta z muzeum w Rogalinie sprowadzono na wystawę secesji w Amsterdamie Jack Nicholson urządził dwa salony w stylu secesji w swojej posiadłości w Beverly Hills. "Mam dosyć sterylnych, zimnych, odhumanizowanych mebli i tych...116
  • Ueorgan Ludu19 gru 2004TRYBUNA PRZYMIERZA MIĘDZY DAWNYMI A MŁODYMI Nr 51 (116) Rok wyd. 3 WARSZAWA, poniedziałek 13 grudnia 2004 r. Cena + VAT + ZUS + akcyza Senator Kutz walczy o nowy model tradycyjnej śląskiej rodziny Senator Kazimierz Kutz, znany piewca śląskiej...120
  • Skibą w mur - Od barona do Balerona19 gru 2004Orgia tytularna to dziwadło, czysty kabotynizm lub wysokiej próby idiotyzm, ale tak nakazuje zwyczaj Ludzie, podobnie jak książki i artykuły w prasie, lubią mieć ładne tytuły. Tytuły zawsze odgrywały w Polsce znaczącą rolę. O kimś ważnym mówiono,...122